Studia na Litwie
Nie ma się co oszukiwać – ten kraj nigdy nie będzie wysoko na liście najpopularniejszych kierunków wyjazdów polskich studentów. Studia sporo kosztują, a litewskich uczelni próżno szukać w światowych rankingach. A mimo to zagraniczni studenci uczący się w Wilnie czy Kownie swój wybór bardzo sobie chwalą!
System nauki i szkolnictwa wyższego
Uczelnie. Oferta akademicka na Litwie jest zaskakująco szeroka. Choć to państwo niewielkie, naukę oferuje 15 uniwersytetów oraz 19 szkół wyższych (colleges). Najstarszą miejscową uczelnią jest Uniwersytet Wileński, założony w 1579 roku. Szczegółowe informacje o uczelniach można znaleźć na stronie systemu AIKOS oraz na portalu Study in Lithuania.
Stopnie akademickie. Zgodnie z zasadami procesu bolońskiego, studia podzielone są na trzy etapy. Pierwszy z nich to studia licencjackie. Na uniwersytetach trwają one zwykle 4 lata (w trybie zaocznym – 5 lat), w szkołach wyższych 3 lub rzadziej 4 lata. Ich ukończenie gwarantuje uzyskanie dyplomu licencjata (lit. bakalauras, ang. bachelor lub professional bachelor) albo – w szkołach wyższych – świadectwa ukończenia studiów zawodowych (higher educational diploma). Studia II stopnia, po których uzyskuje się dyplom magistra (lit. magistras, ang. master) trwają od 1,5 do 2 lat. III etap to minimum 4-letnie studia doktoranckie (lit. doktorantūra). Podobnie jak w wielu krajach Europy, na Litwie istnieje też ścieżka zintegrowana (lit. vientisosios, np. w przypadku medycyny) – czyli 5-letnie studia magisterskie, rozpoczynane zaraz po maturze. Więcej informacji na stronie SKVC.
Rekrutacja - wymagania i formalności
Tryb rekrutacji i warunki formalne. Warunkiem dostania się na studia jest zdanie matury i dopełnienie formalności. Po pierwsze, polskie świadectwo dojrzałości musi zostać przetłumaczone na język litewski i potwierdzone w Litewskim Centrum Zapewniania Jakości w Szkolnictwie Wyższym. Urzędnikom przedstawić trzeba również m.in. kopię dowodu tożsamości i potwierdzenie uiszczenia wymaganej opłaty. Po drugie, konieczne jest zdanie egzaminu z języka litewskiego (szczegóły w rozdziale Języki, certyfikaty), po trzecie – zgłoszenie się do The Lithuanian Higher Institutions Association for Organizing Joint Admission (LAMA BPO). Instytucja ta prowadzi rekrutację na wyższe uczelnie, która na Litwie jest scentralizowana. Kandydaci na studia muszą wypełnić specjalny formularz oraz przedstawić inne konieczne dokumenty. Liczba fundowanych przez państwo miejsc na studiach jest ograniczona. Komu zabraknie szczęścia – musi za studia zapłacić.
Terminy. Aplikacje przyjmowane są zwykle od początku czerwca do połowy sierpnia. Szczegółowe informacje na stronie LAMA BPO.
Egzaminy. Obowiązują na niektórych kierunkach, najczęściej artystycznych. Szczegółowych informacji należy szukać na stronach wybranych uczelni.
Znajomość języka,
Większość kierunków wykładana jest w języku litewskim. Obcokrajowcy, którzy nie znają tego języka, muszą najpierw zaliczyć rok przygotowawczy. Ci, którzy uczyli się litewskiego, mogą potwierdzić znajomość zdając egzamin. Na kurs języka i kultury można też zdobyć stypendium rządu litewskiego – więcej informacji na stronie Study in Lithuania. Jeżeli nie masz ochoty uczyć się litewskiego, możesz zapytać na uczelniach o kierunki z wykładowym angielskim, niemieckim, francuskim lub rosyjskim. Ofertę w języku angielskim znajdziesz też na stronie Study in Lithuania (dostępnych jest ok. 350 kierunków). Od kandydatów na studia w języku angielskim uczelnie wymagają najczęściej certyfikatu TOEFL z wynikiem 525 (wersja papierowa) lub 70 punktów (internetowa) albo IELTS z oceną 5,5.
Pozwolenie na pobyt
Podjęcie studiów na Litwie wiąże się z koniecznością potwierdzenia prawa pobytu na Litwie dłuższego niż 90 dni. Szczegółowe informacje dotyczące wymaganych dokumentów (m.in. paszport lub dowód, zaświadczenie o posiadaniu wystarczających środków na utrzymanie, dokument potwierdzający przyjęcie na studia) znaleźć można na stronie Departamentu Migracji litewskiego MSW.
Koszty studiów i zakwaterowania
Czesne. Studia na Litwie są płatne – wysokość czesnego jest zróżnicowana. Na studiach I stopnia opłaty za semestr wynoszą od 1505 do 15234 euro – w zależności od kierunku studiów. Najdroższe są kierunki dla przyszłych muzyków i pilotów, najtańsze – dla humanistów. Za studia II stopnia trzeba zapłacić jeszcze więcej – od 2952 do 16517 euro. Uwaga – za darmo studiują ci, którzy osiągają najlepsze wyniki w nauce i dostali się na studia z najwyższymi notami (state-funded).
Utrzymanie i zakwaterowanie. Za mieszkanie w litewskim akademiku zapłacisz od 60 do 300 euro miesięcznie, za jedzenie – od 150 do 300 euro, za pojedynczy posiłek w knajpie – ok. 6 euro. Generalnie wydatki mogą sięgać od 300 do 600 euro. Więcej informacji na stronie uniwersytetu w Kaunas.
Życie studenckie
Rok szkolny na Litwie rozpoczyna się we wrześniu, a kończy w połowie czerwca. By skorzystać z pełni możliwości, warto postarać się o legitymację studencką (Lithuanian student identity card – LSIC), która daje dostęp do wielu zniżek i przywilejów – pozwala m.in. na wypożyczanie książek w bibliotekach akademickich i gwarantuje zniżki w teatrach, kinach oraz transporcie. Można ją wyrobić w kilkunastu punktach w całym kraju. Opłata za kartę nie jest wysoka (od 4 do 16 euro, w zależności od roku studiów). Litewskie uczelnie to w większości kameralne szkoły położone w niewielkich miastach – zagraniczni studenci chwalą sobie to, że wszędzie można dojść w 15 minut. Dla Polaków istotna może być spora mniejszość polska na Litwie, która może pomóc np. w znalezieniu zakwaterowania. Na stronie Study in Lithuania można znaleźć przydatny przewodnik dla studentów z zagranicy i podsumowanie najważniejszych informacji o kraju czy kulturze.
Stypendia
Studenci na Litwie mogą liczyć zarówno na stypendia socjalne, jak i naukowe. Te pierwsze wynoszą 130 euro miesięcznie, te drugie są zróżnicowane – sięgają do 3728 euro rocznie. Szczegółowe informacje w przewodniku Eurydice. Kandydaci na studia, których nie stać na opłacenie czesnego, mogą skorzystać z systemu kredytów studenckich. Można je wykorzystać na pokrycie codziennych wydatków lub opłacenie czesnego. Więcej informacji na ich temat na stronie litewskiej Fundacji Studiów Państwowych.
Praca dla studenta
By podjąć zatrudnienie na Litwie nie potrzebujesz zezwolenia. Studenci studiów dziennych (full-time courses) mają prawo pracować do 40 godzin tygodniowo. Pamiętaj jednak, by przed podjęciem pracy uzyskać certyfikat potwierdzający prawo do mieszkania na Litwie. Więcej o rynku pracy na Litwie dowiesz się ze strony Work in Lithuania.
Sytuacja na litewskim rynku pracy jest gorsza niż w Polsce – według Eurostatu w marcu 2023 r. stopa bezrobocia wynosiła 8,1 proc. (dla porównania nad Wisłą - 5 proc.). Nie przeszkadza to Litwinom chwalić się, że pod względem poziomu szczęścia pracownicy tego kraju są na piątym miejscu w Europie. Średnie zarobki brutto wynoszą ok. 1700 euro miesięcznie (2022), a płaca minimalna – 607 euro.
Data utworzenia: