Dostęp do informacji zwiększa potencjał młodzieży

---

Czym jest system informacji młodzieżowej? To sieć wyspecjalizowanych punktów informacji młodzieżowej, portale młodzieżowe, bazy danych, kompleksowe metodologie wyszukiwania, weryfikacji i udzielania informacji. To zaawansowany system usług i działań prowadzonych przez wysoce wykwalifikowanych profesjonalistów według wypracowanego na przestrzeni kilkudziesięciu lat know-how.

Takie systemy w większości krajów europejskich funkcjonują od dawna. Korzystają z nich miliony młodych ludzi. W Polsce, choć były takie plany, system informacji młodzieżowej nigdy nie powstał. Dlaczego powinien? Ponieważ tak rekomendują europejskie i międzynarodowe organizacje. Gdyż powinniśmy dążyć do wprowadzania w Polsce europejskich standardów. Bo tego oczekuje od nas młode pokolenie. Nade wszystko jednak system informacji młodzieżowej warto zbudować, gdyż jest to w najlepiej rozumianym interesie państwa polskiego.

Tylko osoby dobrze poinformowane są w stanie korzystać z istniejących możliwości i w pełni wykorzystywać swój potencjał. Dzięki swobodnemu dostępowi do rzetelnej informacji młodzi obywatele stają się bardziej aktywni, bardziej mobilni, bardziej świadomi swoich praw i możliwości. Skuteczniej  wykorzystują istniejące szanse, w większym stopniu realizują swoje aspiracje, lepiej rozumieją zachodzące przemiany cywilizacyjne. Dokonują bardziej racjonalnych wyborów, podejmują przemyślane decyzje – służące im samym i społecznościom w których żyją.

Prawo młodzieży do informacji

Prawo obywateli i młodzieży do informacji zapisane jest w wielu europejskich i międzynarodowych dokumentach, takich jak Powszechna Deklaracja Praw Człowieka ONZ, Europejska Konwencja Praw Człowieka Rady Europy, Konwencja Praw Dziecka czy biała księga Unii Europejskiej poświęcona młodzieży.

Instytucjonalnym patronem informacji młodzieżowej w Europie jest Rada Europy, która już w 1990 r. stwierdziła że „młodzi ludzie mają bezwarunkowe prawo do pełnej, zrozumiałej i wiarygodnej informacji, a także gwarantującego pełną wolność wyboru doradztwa we wszystkich dziedzinach i we wszystkich sprawach ich dotyczących”. Dokładnie 20 lat później Rada opublikowała zalecenie, w którym podkreśliła potrzebę angażowania młodzieży w działania z zakresu informacji młodzieżowej wykorzystujące nowe technologie, podkreślając jednocześnie rolę informacji bezpośredniej, która ze względu na „dłuższy i bardziej złożony proces integracji społecznej młodych ludzi ma dziś jeszcze większe znaczenie niż w przypadku poprzednich pokoleń”. Rada zarekomendował rządom państw członkowskim „konsolidację i rozwój istniejących struktur informacyjnych i doradczych dla młodzieży”.

„Informacja jest warunkiem koniecznym do rozwoju aktywnego obywatelstwa” - czytamy w wydanej w 2001 r. białej księdze Unii Europejskiej „Nowe Impulsy dla Młodzieży Europejskiej”. W konsekwencji przez pierwszą dekadę 21 w. informacja młodzieżowa była jednym z czterech priorytetów polityki młodzieżowej Unii Europejskiej, co znalazło odzwierciedlenie w rezolucji Rady UE z 2003 r. w sprawie wspólnych celów na rzecz uczestnictwa i informowania młodzieży. Pod deklaracją mówiącą, że Unia powinna umożliwić „młodym ludziom dostęp do informacji wysokiej jakości, by zwiększyć ich uczestnictwo w życiu publicznym oraz rozwój jako aktywnych i odpowiedzialnych obywateli Unii Europejskiej” podpisały się wszystkie kraje członkowskie UE.

W 2009 r. unijne państwa zobowiązały się również do realizacji strategii UE na rzecz młodzieży: „Inwestowanie w młodzież i mobilizowanie jej do działania”, w której dostęp młodzieży do informacji, korzystanie z technologii informacyjno-komunikacyjnych i wspieranie kierowanych do młodzieży działań informacyjnych postrzegane są jako sposoby służące zapobieganiu wykluczeniu społecznemu i ubóstwu młodzieży oraz poszerzaniu i pogłębianiu zaangażowania młodzieży w demokrację pośrednią, w inicjatywy społeczeństwa obywatelskiego na wszystkich szczeblach oraz w ogólnie pojętym życiu społecznym. Podobnie rolę informacji młodzieżowej definiuje Europejska Karta Informacji Młodzieżowej: „Informacja młodzieżowa ma pomagać młodym ludziom w realizowaniu ich aspiracji oraz we włączaniu się w aktywne uczestnictwo w życiu społecznym”.

Z kolei UNESCO w dokumencie „Młodzież i technologie informacyjne” podkreśla: „Dostęp do informacji nie może być definiowany tylko jako dostęp do różnych technologii i mediów, musi on także uwzględniać charakter i rodzaj informacji potrzebnych młodym ludziom do aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym.” A Rada Europy zwraca uwagę, że „informacja i poradnictwo są ważnymi czynnikami podnoszącymi mobilność młodzieży – indywidualną i grupową.

Zwiększenie aktywności, zaangażowania, mobilności, przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu – to najczęściej powtarzające się w międzynarodowych dokumentach i unijnych aktach normatywnych argumenty na rzecz rozwoju informacji młodzieżowej. Ich twórcy i sygnatariusze podkreślają, że informacja młodzieżowa powinna być elementem długofalowego programu inwestycji w młode pokolenie, stąd potrzeba dbałości o jej jakość, nowoczesność i dopasowanie do potrzeb młodych odbiorców.

Informacja młodzieżowa - wczoraj, dziś i jutro

Informacja młodzieżowa - jako koncepcja, element polityki młodzieżowej i odrębna dziedzina aktywności państwa - narodziła się w latach 60. i była odpowiedzią na zachodzące w tym czasie zmiany społeczne, w których młodzież odgrywała kluczową rolę.

Zdaniem prof. Willy’ego Faché z Uniwersytetu w Ghent w Belgii na rozwój informacji młodzieżowej miały wpływ cztery główne czynniki:

1. Potrzeba odpowiedniego wsparcia młodzieży w sytuacjach problemowych.
2. Krytyczny stosunek do istniejących tradycyjnych metod wspierania młodzieży.
3. Innowacyjne rozwiązania nowych problemów społecznych.
4. Krytyczny stosunek do generujących problemy struktur społecznych.

W reakcji na powyższe zjawiska zaczynają pojawiać się pierwsze centra informacji młodzieżowej. W 1961 r. w Londynie powstało pierwsze ogólnie dostępne Centrum Konsultacyjne dla Młodzieży (Young People’s Consultation Centre). W drugiej połowie lat 60. podobne ośrodki powstają w Belgii (Info Jeugd w Gencie), Holandii  (Jongerenadviescentrum w Amsterdamie, Sosjale Joenit w Hadze), Niemczech (Jugendinformationszentrum w Monachium) i Francji (Centre d Information Jeunesse w Paryżu).  

Nowe centra zatrudniały psychologów, pracowników społecznych, doradców medycznych, prawników i innych wykwalifikowanych i przeszkolonych w pracy z młodzieżą specjalistów potrafiących rozwiązywać problemy młodzieży. Problemy, z którymi młodzież poprzednich pokoleń nie miała do czynienia lub które były rozwiązywane w niewłaściwy sposób. Związane z nowym stylem życia wywodzącej się z klasy średniej młodzieży – odrzucającej dotychczasowy ład społeczny, uczestniczącej w kulturalnej rewolucji, z rosnącą skłonnością do mobilności, odrzucającej konsumpcjonizm i materializm, przykładającej mniejszą wagę do dbałości o zdrowie i warunki sanitarne, eksperymentującej z seksem i narkotykami. Drugą, równie znaczącą grupą odbiorców usług świadczonych przez ośrodki informacji młodzieżowej była młodzież wywodząca się z klasy robotniczej, szukająca wiedzy, możliwości i sposobów rozwiązywania problemów związanych z gwałtownie się zmieniającym i modernizującym systemie produkcji.

„Żyjemy w skomplikowanym społeczeństwie, oferującym tak wiele możliwości i wyborów. W takim społeczeństwie młodzi ludzie potrzebują informacji i pomocy, żeby mieć świadomość, jakie możliwości są dla nich dostępne i jak z nich korzystać. Bez takiej pomocy wielu młodych nie wykorzysta szansy na efektywne życie i aktywne uczestnictwo w społeczeństwie. Próbując nowych ról i nabierając nowych doświadczeń młodzi ludzie, tak jak ich rodzice, mają tendencję do dystansowania się od dorosłych. […]”- tak prof. Faché pisał w roku 1989.

Czy w roku 2014 sytuacja się zmieniła? I tak, i nie. Młodych ludzi w Europie jest coraz mniej, są lepiej wykształceni i bardziej samodzielni, zwłaszcza jeśli chodzi o kompetencje związane ze zdobywaniem informacji. Te ostatnie związane są z rewolucją w dostępie do informacji i galopującymi zmianami w technologiach informacyjnych, które mają coraz większy wpływ na dynamicznie zmieniające się postawy i potrzeby młodych ludzi. Świat AD 2014 jest w oczywisty sposób bardziej skomplikowany niż 20 lat temu. Wkraczający w dorosłe życie współczesny młody człowiek ma nieporównywalnie więcej wyborów i możliwości. I nieporównywalnie więcej problemów. Zjednoczona, ale pogrążona w kryzysie Unia Europejska, rosnąca liczba imigrantów, nierówności społeczne (także w zakresie dostępu do informacji), coraz bardziej skomplikowana sytuacja na rynku pracy. Te wszystkie czynniki sprawiają, że informacja i doradztwo dla młodzieży nie straciły na znaczeniu, przeciwnie – mają większy zakres. Problemy młodych ludzi są coraz bardziej zróżnicowane, a działalność doradców młodzieżowych polega już nie tylko na ich rozwiązywaniu, co zapobieganiu im poprzez informowanie o możliwych wyborach na możliwie najwcześniejszym etapie życia młodych ludzi.

Świat zmienia się zdecydowanie szybciej niż natura i potrzeby młodego człowieka. Jak zauważa prof. Barbara Fatyga z Ośrodka Badań Młodzieży UW. „To – nawet z powodów czysto biologicznych – mało możliwe, by młody człowiek, który szuka swego sposobu na życie, miał jakiś stabilny system czy hierarchię. On ma układ wartości. Labilny i o zadaniowym charakterze. Wypróbowuje różne scenariusze, żeby znaleźć dla siebie miejsce”. Tak było i 40, i 20 lat temu. Tak jest i dziś.

Mark Boes, były prezes Europejskiej Agencji Informacji i Doradztwa dla Młodzieży nie ma wątpliwości, że informacja młodzieżowa będzie też potrzebna w przyszłości: „Po 40-50 latach doświadczeń jedno jest pewne: młodzi ludzie poszukujący informacji - i dziś, i jutro - będą zarówno potrzebowali możliwości kontaktu twarzą w twarz i skrojonych na ich potrzeby odpowiedzi na pytania, jak i wszystkich istniejących kanałów informacyjnych, dostępnych dzięki technologii i naszym usługom.

Informacja i doradztwo dla młodzieży wciąż odgrywają istotną rolę w polityce młodzieżowej większości państw Europy Zachodniej. Systemy informacji i doradztwa dla młodzieży działają też już w większości państw byłego bloku wschodniego.

Informacja młodzieżowa w Europie

Informacja młodzieżowa to europejski standard. Realizując zapisy międzynarodowych dokumentów, odpowiadając na potrzeby młodych ludzi, postulaty naukowców, ekspertów i osób pracujących z młodzieżą oraz dostrzegając jej pozytywne efekty wiele krajów europejskich uznaje informację młodzieżową za nieodłączny, a niekiedy kluczowy komponent polityki młodzieżowej.

Finansowana ze środków publicznych działalność informacyjna dla młodzieży stanowi często istotne wsparcie i uzupełnienie pozostałych obszarów polityki młodzieżowej, na którą składają się:

• uczestnictwo młodzieży w życiu publicznym
• praca z młodzieżą (youth work), obejmująca działania z zakresu edukacji pozaformalnej
• mobilność

Taką strukturę polityka młodzieżowa ma w wielu europejskich krajach czy regionach (Austria, Szkocja, Flandria). Wszędzie młodzież traktowana jest jako odrębny podmiot, niezależna dziedzina polityki państwa, za którą odpowiadają ministerstwa, departamenty ds. młodzieży lub wyspecjalizowane agencje.

Efektem takiego podejścia są funkcjonujące w większości europejskich państw i cały czas udoskonalane nowoczesne i kompleksowe struktury informacji młodzieżowej, coraz częściej wykorzystujące rozwój technologii informacyjnych. Działalność informacyjna online jest bowiem naturalnym uzupełnieniem tradycyjnych struktur informacji młodzieżowej (ogólnokrajowe portale młodzieżowe działają w 20 państwach Unii Europejskiej).

Nie ma jednego, wzorcowego modelu funkcjonowania informacji młodzieżowej. Każde państwo, które decyduje się na tworzenie takiego systemu, dopasowuje go do swojej specyfiki, struktury, rozwoju i zmieniających się warunków. Pokazują to przykłady wybranych krajów europejskich.

Francja

Powstałe w 1969 r. paryskie Centre d’information jeunesse dało początek francuskiej sieci informacji młodzieżowej, która dziś należy do największych w Europie. Składa się z ponad 1500 centrów, biur i punktów informacji młodzieżowej zatrudniających ok. 5000 pracowników. Z usług całej sieci korzysta blisko 5 mln osób rocznie. Na poziomie regionalnym w stolicach francuskich prowincji działa 29 centrów dofinansowywanych tak jak i koordynujący ich działalność CIDJ z budżetu centralnego. Działające na poziomie lokalnym biura i punkty finansują władze samorządowe.

Ogółem dofinansowanie z budżetu państwa dla francuskiej sieci wynosi blisko 9 milionów euro. Przyznaje je Ministerstwo Edukacji Narodowej, Młodzieży i Stowarzyszeń. Wszystkie organizacje działające we francuskiej sieci muszą przestrzegać oficjalnych wytycznych ministerstwa określających zasady informacji młodzieżowej opisanych w „Podręczniku Dobrych Praktyk”, zatwierdzonym w 2007 r. przez Francuski Komitet Normalizacyjny (ANFOR) i Radę Europy. W zamian otrzymują  specjalny znak jakości. Od września 2011 r. częścią francuskiego systemu jest krajowy portal młodzieżowy - www.jcomjeune.com. Kosztował ponad 200 tys. euro,  odnotowuje 12 milionów unikalnych odsłon na rok.

Finlandia

Tradycje informacji młodzieżowej w Finlandii sięgają roku 1952. To wtedy w Helsinkach powstało pierwsze w Finlandii, a przypuszczalnie i w Europie, centrum informacji młodzieżowej. Dziś punktów świadczących usługi informacyjne i doradcze dla młodzieży jest w całej Finlandii ponad 240. A jeszcze w roku 2006 było ich niespełna 30. Tak dynamiczny rozwój możliwy był dzięki przyjętej w 2006 r. przez fiński parlament ustawie Youth Act, regulującej funkcjonowanie fińskich struktur informacji i doradztwa dla młodzieży.

Celem Youth Act jest wspieranie rozwoju i niezależności młodzieży, promocja aktywnego obywatelstwa i zaangażowania społecznego, poprawa warunków, w których żyją i dorastają. Sieć fińskich centrów informacji młodzieżowej koordynuje Krajowego Centrum ds. Koordynacji i Rozwoju Usług Informacyjnych i Doradczych (Koordinaatti).

Do jego zadań należą:

• wsparcie doradców młodzieżowych i pracowników informacji młodzieżowej;
• profesjonalna pomoc dla istniejących i nowo powstających podmiotów świadczących usługi na rzecz młodzieży;
• organizacja szkoleń, seminariów i kursów e-learningowych;
• rozwój wspólnie z siecią nowych narzędzi i metod pracy.

Centrum prowadzi też niezależne projekty informacyjne, takie jak „Youth Initiative”, w ramach którego młodzież może zgłaszać swoje pomysły na poprawę ich bezpośredniego otoczenia, a władze lokalne mają obowiązek te propozycje rozpatrzeć. Fińskie punkty informacji młodzieżowej odwiedza blisko 90 proc. Finów w wieku 13–24 lat. Usługi informacyjne i doradcze świadczy 340 pracowników. Z budżetu krajowego Finlandia wydaje na informację młodzieżową blisko 2 mln euro. Tyle kosztuje utrzymanie Koordinaatti i dofinansowanie do projektów informacyjnych. Główny ciężar utrzymania fińskich centrów informacji młodzieżowej spoczywa na władzach regionalnych i lokalnych, które wydają na ten cel kilkaset tysięcy euro rocznie.

Austria

W Austrii działa 27 centrów informacji młodzieżowej zatrudniających ok. 65 pracowników. Z ich usług rocznie korzysta rocznie ponad 200 tys. młodych ludzi. Austria nie posiada krajowej ustawy regulującej informację młodzieżową. Sieć punktów informacji młodzieżowej odzwierciedla federacyjną strukturę tego kraju. Każdy z 9 krajów związkowych (landów) posiada daleko idącą autonomię – sam decyduje o polityce młodzieżowej, jej regulacjach prawnych i wysokości finansowania. W prawie niektórych landów istnieją zapisy mówiące o informacji młodzieżowej, inne takich zapisów nie posiadają. Ale we wszystkich działają prężne centra młodzieżowe prowadzące działalność informacyjną i należące do Stowarzyszenia Krajowej Sieci Centrów Informacji Młodzieżowej w Austrii (Bundesnetzwerk Österreichische Jugendinfos). To jeden z trzech filarów austriackiej polityki młodzieżowej. Jego działalność finansuje austriackie Federalne Ministerstwo Gospodarki, Rodziny i Młodzieży. w kwocie ok. 170 tys. euro rocznie. Z tych środków finansowane są projekty informacyjne i krajowy portal młodzieżowy.

Słowacja

Sieć centrów dla młodzieży budowana jest na Słowacji od ponad 20 lat. W tym czasie udało się uruchomić 14 centrów informacji młodzieżowej oraz 6 punktów informacyjnych oferujących specjalistyczne publikacje. – Robimy wszystko, by nadążyć za młodzieżą – mówią twórcy słowackiej sieci, którą zarządza Stowarzyszenie Centrów Doradztwa i Informacji Młodzieżowej w Republice Słowackiej (ZIPCEM). Dostęp do najważniejszych informacji dla młodzieży ułatwia uruchomiona w 2012 r. specjalna aplikacja na iPhony. Na działalność słowackiej sieci w roku 2012 słowacki rząd przeznaczył 118 tys. euro. ZIPCEM na koordynację otrzymało 100 tys. euro. Do obu kwot należy dodać 20 proc. środków pochodzących z innych źródeł oraz budżet Eurodesku, którym również zarządza ZIPCEM. „Informacja młodzieżowa ma wielki wpływ na postawy młodych ludzi i wartości, które będą wyznawać. Tej działalności nie można zaniedbać” - uważa Eva Masarova, dyrektor departamentu młodzieży i programów wspólnotowych w Ministerstwie Edukacji, Nauki, Badań i Sportu na Słowacji.

Irlandia

Irlandia ma długą tradycję informacji młodzieżowej. Pierwsze centrum informacji młodzieżowej powstało na zielonej wyspie w latach 80-tych. Dziś jest ich 28. Przeszkoleni i przyjaźnie nastawieni do młodzieży pracownicy irlandzkich CIM-ów udzielają informacji w specjalnie przygotowanych do tego celu pomieszczeniach, w sympatycznej, nieformalnej atmosferze. Ściśle współpracują z innymi ośrodkami i agencjami pomagającym młodym ludziom, a także ze szkołami, uczelniami, organizatorami projektów młodzieżowych i mediami. Pracę irlandzkich CIM-ów nadzorują odpowiadające za edukację ponadpodstawową regionalne Komitety ds. Edukacji Zawodowej (Vocational Education Committees). Finansowanie zapewnia Ministerstwo Dzieci i Młodzieży, które w roku 2012 na działalność CIM-ów  blisko 1.5 miliona euro.

Szkocja

Ze względu na ilość, skalę i efekty działań Szkocja znajduje się w ekstraklasie krajów prowadzących politykę informacyjną i doradczą dla młodzieży. W tym kraju informacja młodzieżowa to absolutny priorytet. „Państwo dobrze poinformowanych młodych ludzi” to pierwszy z sześciu strategicznych celów wymienionych w dokumencie określającym politykę młodzieżową w Szkocji w latach 2010–2013 „Young Scot: Active”

Koordynująca informację młodzieżową w Szkocji organizacja Young Scot tak opisuje swoje działania: „Świadczymy usługi na rzecz młodzieży w wieku od 11 do 26 lat, łączące informację, pomysły i bodźce, które mają pomóc młodym ludziom stać się pewnymi siebie, poinformowanymi obywatelami. Nasza działalność jest zróżnicowana. Chcemy, by młodzi ludzie mieli możliwość docierania do informacji w najbardziej dogodny dla nich sposób.”

Pracownicy Young Scot udzielają co roku ponad 10 tys. porad telefonicznych, szkocki portal młodzieżowy (www.youngscot.org) odnotowuje ponad pół miliona wejść miesięcznie, w bazie danych Young Scot (www.youngscotwow.org) znajduje się ponad 1000 różnych form aktywności dla młodych Szkotów, nakład informatorów młodzieżowych „Young Scot”  wynosi ponad 80 tys. egzemplarzy rocznie, co cztery miesiące weekendowe wydanie Sunday Mail, najpoczytniejszej gazety w Szkocji, ukazuje się wraz  z dodatkiem „Young Scot Magazine”, który ma również swoje interaktywne wydanie online. Young Scot stara się również aktywnie docierać do młodzieży, m.in. za pośrednictwem mobilnych punktów informacyjnych. W ten sposób udziela blisko 30 tys. informacji i porad rocznie.

Ewenementem na skalę europejską jest uprawniająca do zniżek i innych atrakcyjnych dla młodzieży możliwości karta Young Scot, którą posiada ponad 400 tys. młodych Szkotów. Pomysł ten zainspirował Komisję Europejską do stworzenia własnej europejskiej karty „Youth on the Move”.

Specyfiką i kluczem do sukcesu szkockiego systemu jest bardzo ścisła współpraca z władzami lokalnymi. Wspomniane informatory „Young Scot” ukazują się w 32 lokalnych wersjach, a na portalu młodzieżowym znajduje się serwis wiadomości lokalnych z informacjami z 32 szkockich hrabstw.
Całkowity budżet Young Scot w roku 2011 wyniósł 2.1 mln funtów. Należy do niej doliczyć wydatki hrabstw na utrzymanie lokalnych struktur informacji młodzieżowej oraz budżety innych organizacji działających na poziomie krajowym, które również prowadzą działalność informacyjną dla młodzieży.

Flandria

Flamandzki system informacji młodzieżowej jest całkowicie niezależny od działań prowadzonych na szczeblu federalnym oraz w dwóch pozostałych regionach Belgii. Cele i zasady polityki młodzieżowej we Flandrii określa przyjęty przez flamandzki rząd na początku 2012 r. „Akt na rzecz praw politycznych dzieci i młodzieży we Flandrii” (Act on Flemish Youth and Children’s Rights Policy). Ustawa ta nakłada na władze Flandrii obowiązek prowadzenia działań koordynujących i wspierających dla regionalnych i lokalnych Punktów Informacji Młodzieżowej. Pod koniec 2012 r. było ich 63.  Wszystkie w całości finansowane są przez władze samorządowe. Na jeden punkt przypada średnio 2.5 etatu. Większość działa w ramach regionalnych i lokalnych centrów młodzieży (youth service).

Federalnym organem wspierającym i działającym na rzecz flamandzkich punktów informacji młodzieżowej jest Krajowy Punkt ds. Informacji Młodzieżowej (Vlaams Informatiepunt Jeugd - VIP), który od stycznia 2013 r. działa w ramach organizacji „De Ambrassade”, w której skład ponadto wchodzą Flamandzka Rady Młodzieży (Vlaanse Jeugdraad) oraz  Punkt wsparcia dla pracowników młodzieżowych (Steupunt Jeugd). W ten sposób trzema kluczowymi dziedzinami polityki młodzieżowej  –  aktywnością obywatelską,  pracą z młodzieżą oraz informacją młodzieżową  – zarządza jedna organizacja.

VIP opracowuje materiały informacyjne, organizuje wizyty studyjne, spotkania, szkolenia, prowadzi badania z zakresu informacji młodzieżowej. Roczny budżet VIP wynosi ok. 700 tys. euro. Organizacja zatrudnia 6 pełnoetatowych pracowników.

Malta

Na Malcie system informacji młodzieżowej to stosunkowo nowe zjawisko. Na potrzebę dostarczania szczegółowych informacji młodych ludziom wskazano podczas procesu konsultacji społecznych, poprzedzających wdrożenie Maltańskiej Polityki Młodzieżowej na lata 2010- 2013. Uczestnicy konsultacji stwierdzili, że najlepszym sposobem udostępniania informacji będzie uruchomienie strony internetowej, a najwięcej uwagi należy poświęcić takim kwestiom, jak kultura i czas wolny, edukacja, środowisko naturalne, zatrudnienie, Europa, rodzina i relacje z ludźmi i zdrowie.

Powstałym w wyniku konsultacji Maltańskim Portalem Młodzieżowym (Youth Information Malta www.youthinfo.gov.mt) zarządza odpowiedzialna za wdrażanie krajowej polityki młodzieżowej Agencja ds. Młodzieży (Aġenzija Żgħażagħ) przy współpracy z departamentami rządu, wyspecjalizowanymi agencjami i organizacjami pozarządowymi. Strona zawiera informacje o wydarzeniach, szansach i inicjatywach dla młodzieży. Dzięki jej informacjom  młodzi Maltańczycy mieli szansę wziąć udział w 300 rożnego rodzaju inicjatywach. Ambicją portalu jest stworzenie najważniejszego miejsca spotkań młodych ludzi, instytucji, organizacji i pracowników młodzieżowych.

Informacja młodzieżowa na Malcie to nie tylko portal. Młodzi Maltańczycy zdobywają informacje również za pośrednictwem biur Agencji ds. Młodzieży - osobiście, przez telefon, e-mail. Agencja zarządza również siecią kawiarni młodzieżowych oraz punktami Youth Hubs i Youth Stop, działającymi w najważniejszych miejscach wyspy. Pracujące w nich osoby pomagają młodym ludziom w korzystaniu z usług agencji, doradzając, gdzie znaleźć informacje, których potrzebują. – System informacji młodzieżowej to niezwykle ważne narzędzie, dzięki któremu można przekazać młodemu pokoleniu wiedzę niezbędną do radzenia sobie w życiu, rozwijania potencjału i osiągania celów – tłumaczy Irene Attard z Agenzija Żghażagh.

ERYICA

Europejska Agencja Informacji i Doradztwa dla Młodzieży

Państwa posiadające krajowe struktury informacji młodzieżowej oraz działające w ramach tych systemów centra informacji młodzieżowej zrzeszone są stowarzyszeniu - Europejskiej Agencji Informacji i Doradztwa dla Młodzieży  (ERYICA).

ERYICA (European Youth Information and Counselling Agency) dba o przestrzeganie przez swoich członków standardów zapisanych w Europejskiej Karcie Informacji Młodzieżowej, zapewnia dostęp do internetowych narzędzi, publikacji, opracowań, analiz i know-how. Realizuje ogólnoeuropejskie projekty,  oferuje  wysokiej jakości szkolenia i możliwość – poprzez kontakt z pracownikami informacji młodzieżowej z innych krajów (http://sheryica.org) ­– ciągłego podnoszenia kwalifikacji pracowników tego sektora. ERYICA prowadzi również działalność promocyjną, uświadamiającą i lobbingową.

Stowarzyszenie ERYICA powstało w 1986 r. Obecnie zrzesza blisko 7500 centrów i punktów informacji młodzieżowej. Liczy 24 pełnoprawnych członków. Wśród nich są m.in. organizacje z Chorwacji, Republiki Czeskiej i Estonii. Z myślą o krajach aspirujących do utworzenia krajowych systemów informacji młodzieżowej ERYICA ustanowiła dwie pośrednie formy współpracy. Status „członków stowarzyszonych” mają organizacje z 7 krajów (m.in. z Andory, Bośni i Hercegowiny, Turcji). ERYICA ma też trzech „Partnerów współpracujących” - z Białorusi, Rumunii i Szwecji.

Przystąpienie do Stowarzyszenia wiąże się z opłatą członkowską. Jej wysokość zależy od wielkości kraju i formy członkostwa (dla organizacji stowarzyszonych jest zazwyczaj dwukrotnie mniejsza). Średnia opłata wynosi 4 tys. euro.

Polska nie jest i nigdy nie była członkiem stowarzyszenia.

Europejska Karta Informacji Młodzieżowej

Z inicjatywy Europejskiej Agencji Informacji i Doradztwa dla Młodzieży powstała Europejska Karta Informacji Młodzieżowej. Przyjęty w listopadzie 2004 r. dokument opisuje cele, misję i podstawowe zasady informacji młodzieżowej.

Do ich przestrzegania zobowiązały się wszystkie zrzeszone w stowarzyszeniu ERYICA kraje i organizacje prowadzące działalność informacyjną dla młodzieży. Najważniejsze z tych zasad dotyczą takich aspektów jak:

• powszechność i dostępność usług ośrodków informacji młodzieżowej,
• działalność odpowiadająca na potrzeby i zainteresowania młodych ludzi,
• zindywidualizowane i przyjazne podejście do młodzieży,
• nieodpłatność usług,
• prawo młodzieży do zachowania prywatności i anonimowości,
• profesjonalizm i obiektywizm, bezstronność i niezależność konsultantów udzielających informacji,
• samodzielne i aktywne docieranie z informacją do młodzieży przez pracowników informacji młodzieżowej,
• informacja rówieśnicza,
• wykorzystanie nowoczesnych technologii

Europejska Karta Informacji Młodzieżowej podsumowuje wypracowane na przestrzeni ponad 40 lat i uzgodnione przez pracowników z kilkudziesięciu krajów najważniejsze aspekty informacji młodzieżowej. Jej stały rozwój doprowadził do powstania kompleksowych metodologii, analiz i badań związanych z tą dziedziną. Eksperci wyodrębnili obszary informacji młodzieżowej (nauka, praca, czas wolny, prawa dzieci i młodzieży, pieniądze, zdrowie, miłość i przyjaźń, seksualność, uzależnienia, życie codzienne, wolontariat, możliwości międzynarodowe), poklasyfikowali jej formy (informowanie, poradnictwo, doradztwo, konsultacje, udzielanie wsparcia, pomoc przyjacielska, douczanie i szkolenia, kierowanie do specjalistycznych poradni) i odbiorców (młodzież, która wie czego szuka i jest w stanie sama dotrzeć do informacji, młodzież z poczuciem potrzeby lub pragnienia, młodzież z problemami).

Europejska karta informacji młodzieżowej

Informacja Młodzieżowa w Polsce

Nieliczne próby stworzenia systemu informacji młodzieżowej w Polsce nie powiodły się. Nasz kraj od lat pozostaje białą plamą na mapie państw posiadających systemy informacji młodzieżowej.

Do zbudowania struktur informacji młodzieżowej państwo polskie zobowiązało się w 2003 r. przyjmując „Strategię Państwa dla młodzieży 2003–2012”. Jednym z sześciu zasadniczych celów Strategii było „Zbudowanie systemu informacji młodzieżowej”. System taki nigdy nie powstał.

Na tle Europy istniejące w Polsce struktury i działania prowadzone w dziedzinie informacji młodzieżowej wyglądają mizernie i archaicznie. Klasyczne, działające w sposób zbliżony do zachodnich, centra informacji młodzieżowej można policzyć na palcach jednej ręki (największe działają w Krakowie, Katowicach, Szczecinie i Toruniu, w ostatnim czasie powstały w Lublinie i Kielcach). Owszem, informacją młodzieżową w pewnych obszarach zajmują się urzędy pracy, studenckie biura karier, domy kultury i inne placówki oświatowe. Do działań z zakresu informacji młodzieżowej można też zaliczyć takie inicjatywy jak witryny dzialasz.pl, mojestypendium.pl, telefon zaufania dla dzieci i młodzieży (116 111) czy program Eurodesk. W każdym wypadku jest to jednak niewielki wycinek tego, czym zajmują się struktury informacji młodzieżowej działających według standardów stowarzyszenia ERYICA.

Poważnym problemem jest też brak profesjonalnych kadr specjalizujących się w udzielaniu informacji i doradztwie dla młodzieży. Odpowiednio wykształconych, przeszkolonych, znających specyfikę młodzieży, metodologię udzielania informacji i posiadających praktyczne umiejętności (np. korzystanie z nowych technologii i zaawansowanych narzędzi) umożliwiających szybką i adekwatną odpowiedź na wszystkie pytania. Odpowiedzi na nurtujące ich pytania młodzi Polacy szukają więc samodzielnie, przy pomocy rodziców, czasami nauczycieli, bo profesjonalistów, którzy byliby im w stanie pomóc jest jak na lekarstwo.

Tak właśnie wygląda rodzima rzeczywistość: działania prowadzone w ramach informacji młodzieżowej w Polsce mają charakter incydentalny, są rozproszone, nieskoordynowane i często realizowane bez większego zrozumienia potrzeb młodzieży i analizy ich dynamicznie zmieniających się postaw.

---

#informacjamlodziezowa

2024-07-15 13:38:56