Grecja: na wakacje tak, do pracy niekoniecznie

Mimo relatywnie wysokiego bezrobocia, w Grecji wciąż brakuje pracowników. Największą popularnością wśród obcokrajowców cieszą się prace sezonowe w rolnictwie i turystyce. „Białe kołnierzyki” znajdą zatrudnienie w korporacjach i organizacjach międzynarodowych.

Papierkowa robota, czyli formalności

Meldunek. Obowiązek meldunkowy nie istnieje. Dokumentem uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (do 90 dni niezależnie od celu) jest ważny paszport lub dowód osobisty.

Legalizacja pobytu powyżej 3 miesięcy. Pobyt powyżej 90 dni wymaga uzyskania pozwolenia (Adeia Diamonis). Aby je otrzymać, musisz zgłosić się do Wydziału Policji ds. Cudzoziemców (w rejonie Aten i Salonik) lub wydziału bezpieczeństwa publicznego lokalnego komisariatu policji. Powinieneś tam złożyć wypełniony wniosek wraz z kopią ważnego dokumentu tożsamości (dowód lub paszport), 3 zdjęciami oraz (w zależności od celu pobytu): zaświadczeniem pracodawcy o zatrudnieniu, potwierdzonym w Państwowej Inspekcji Pracy (dla pracowników najemnych), zaświadczeniem o prowadzeniu działalności gospodarczej (w przypadku samozatrudnienia), dokumentem potwierdzającym pokrewieństwo z obywatelem UE (dla osób przybyłych w celu łączenia rodzin), zaświadczeniem o zapisaniu się na studia, poświadczeniem ubezpieczenia zdrowotnego oraz poświadczeniem posiadania środków finansowych na okres pobytu (dla osób podejmujących studia).

Formalności przy podejmowaniu pracy. Będziesz musiał zdobyć swój numer podatkowy (Arithmo Forologiko Mitro – AMF, odpowiednik polskiego NIP-u) oraz numer ubezpieczenia społecznego (AMKA) w greckim odpowiedniku ZUS.

Umowy o pracę powinny mieć formę pisemną, jednak ze względu na kryzys wiele osób pracuje na czarno. Jeśli pracodawca nie chce zastosować wersji pisemnej, zgodnie z prawem w ciągu dwóch tygodni od przyjęcia pracownika powinien go poinformować o podstawowych warunkach zatrudnienia: m.in. pensji, godzinach pracy i wymiarze urlopu.

Obowiązkiem każdego pracodawcy jest dopełnienie formalności związanych z rejestracją pracownika w jednej z działających w Grecji kas ubezpieczeniowych (np. w Instytucie Ubezpieczeń Społecznych, Idryma Kinonikon Asfaliseon – IKA) zaraz po rozpoczęciu pracy przez zatrudnianego pracownika. Zatrudniony otrzymuje książeczkę ubezpieczonego i zbiera tzw. znaczki ubezpieczeniowe za przepracowane okresy.

Warunki pracy

Godziny pracy. Ustawowy tydzień pracy w Grecji to 40 godzin, zaś maksymalny dzienny czas pracy wynosi 10 godzin. Pod Akropolem istnieje też system nadgodzin płatnych w określony sposób. Pracownik, na polecenie pracodawcy, może pracować 5 dodatkowych godzin tygodniowo. Wynagrodzenie za nie wynosi 20 proc. więcej niż normalna stawka godzinowa. Praca przekraczająca 45 godzin tygodniowo jest traktowana jako „właściwe” nadgodziny i wynagradzana o 40 lub 60 proc. więcej niż standardowa stawka godzinowa. W ciągu 24 godzin pracownik ma prawo do 12-godzinnego nieprzerwanego odpoczynku. Jeżeli dzień pracy jest dłuższy niż 6 godzin, przysługuje ci co najmniej 15-minutowa przerwa.

Podatki. Podatki w Grecji płaci się wg. 5-stopniowej skali podatkowej. Dochód do 10 000 euro opodatkowany jest na poziomie 9%. Za każde kolejne 10 000 euro naliczane są podatki w wysokości 22%, 28% i 36%. Osoby zarabiające powyżej 40 000 euro rocznie, płacą 44% podatek. Do tego dochodzi tzw. danina solidarnościowa (od 2,2 do 10%) oraz opłaty za ubezpieczenie społeczne.

Prawo podatkowe zmienia się w Grecji bardzo często (ze względu na wciąż panujący kryzys). Więcej informacji – również o kwotach wolnych od podatków – znajdziesz na stronie: http://www.mnec.gr/?q=en

Urlop. Płatny urlop wypoczynkowy przysługuje już w pierwszym roku pracy i wynosi 24 dni. Przez następne 2 lata corocznie pula dni urlopowych powiększa się o jeden dzień. Po przepracowaniu 2 lat pracownikowi przysługuje urlop w wysokości 26 dni.

Zasiłek dla bezrobotnych. Systemem ubezpieczeń z tytułu utraty pracy zarządza Organizacja ds. Zatrudnienia (OAED), która przyznaje bezrobotnym świadczenia z tytułu utraty pracy lub świadczenia z tytułu choroby. Wszyscy pracownicy najemni należący do systemu ubezpieczenia chorobowego są automatycznie objęci ubezpieczeniem od utraty pracy. Na zasiłek dla bezrobotnych składają się: kwota podstawowa oraz dodatki na każdego członka rodziny, który jest na utrzymaniu osoby pobierającej świadczenie.

Zarobki i koszty życia

Ile zarobisz? Płaca minimalna w Grecji wynosi 863 euro miesięcznie (styczeń 2023).

Ile musisz wydać? Koszty życia w porównaniu do dochodów są dość wysokie. Jak wszędzie – taniej jest w mniejszych i nieturystycznych miejscowościach; drożej – w dużych miastach i w popularnych wakacyjnych kurortach.

Jak założyć firmę

Własna działalność gospodarcza. Swój biznes możesz założyć i prowadzić na takich samych zasadach, jak Grecy. By rozpocząć działalność, powinieneś wynająć siedzibę, zgłosić się do greckiego Urzędu Skarbowego (Katoikon Exoterikou – DOY) po osobisty numer identyfikacji podatkowej (Arithmo Forologiko Mitro – AFM) oraz uzyskać pozwolenie na pobyt na lokalnym Posterunku Policji ds. Cudzoziemców. Konieczne jest również zarejestrowanie się we właściwej kasie ubezpieczeniowej (np. w Instytucie Ubezpieczenia Społecznego, Idryma Kinonikon Asfaliseon – IKA lub Agencji Ubezpieczeń, Organismos Asfalisis Elefteron Epogelmaton – OAEE), sprawdzenie dostępności wybranej nazwy firmy oraz wpisanie się do rejestru odpowiedniej branżowo i miejscowo izby gospodarczej (w niektórych branżach wymagane są specjalne pozwolenia na działalność, których przyznanie uzależnione jest m.in. od kwalifikacji wnioskodawcy). Po więcej informacji możesz zgłosić się do Ambasady Grecji w Warszawie lub Ambasady RP w Atenach (do Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji).

Kogo wchłonie rynek pracy

Nie ma się co oszukiwać – mimo tego, że najgorsze chwile kryzysu Grecja ma już chyba za sobą, wciąż nie jest kolorowo. Grecka stopa bezrobocia jest jedną z najwyższych w Unii Europejskiej – w sierpniu 2022 r. wynosiła 12.2 proc. Realne szanse na zdobycie pracy w Grecji mają tylko wysokiej klasy specjaliści, m.in. inżynierowie i lekarze, znający chociaż podstawy języka greckiego oraz np. angielski czy niemiecki. . Sezonowo, tj. głównie latem, wzrasta zapotrzebowanie pracowników branży turystycznej, tj.: ratowników, barmanów, kelnerów, przewodników czy animatorów czasu wolnego.

Czy wiesz, że…?

Stopa bezrobocia w Grecji wynosi 12,2 proc (sierpień 2022). To jeden z najgorszych wyników w UE. Wśród młodych wskaźnik ten jest niemalże 3 razy wyższy (28,9).
1872 – tyle godzin spędza rocznie w pracy statystyczny Grek. Więcej pracuje się tylko na Malcie.

#grecja #praca