Studia na Węgrzech
Studia na Węgrzech to oferta dla wybranych – tych, których nie przeraża brzmienie miejscowego języka i konieczność zdania egzaminów wstępnych. Miejscowe uczelnie mają podobne problemy do polskich – muszą się dostosować do wymagań rynku pracy i zmodernizować infrastrukturę. Jak sobie radzą? Chyba nieźle. W ciągu ostatnich 7 lat liczba zagranicznych studentów wzrosła o 30 proc.
System nauki i szkolnictwa wyższego
Uczelnie. Na Węgrzech działa 28 państwowych oraz 11 niepaństwowych uczelni wyższych. Na zagranicznych studentów nastawiony jest przede wszystkim Central European University w Budapeszcie – uczą się na nim młodzi ludzie z ponad 100 krajów świata. Pełną listę instytucji oraz wyszukiwarkę kierunków znajdziesz na stronie www.studyinhungary.hu.
Stopnie akademickie. Studia I stopnia – trwające 3 lub 4 lata – prowadzą do zdobycia tytułu licencjata (węg. alapképzés, ang. bachelor of science lub bachelor of arts). Jeżeli się na nie zdecydujesz, będziesz musiał zdobyć 180-240 punktów w europejskim systemie transferu ECTS. Przygotuj się również na co najmniej jeden semestr zajęć praktycznych. Po studiach II stopnia – rocznych lub dwuletnich (60-120 ECTS) zostaje się magistrem (węg. mesterképzés, ang. master of science lub master of arts). Wyjątkowo dłużej – 5 semestrów (150 ECTS) trwają studia nauczycielskie. Studia III stopnia – czteroletnie – kończą się zdobyciem dyplomu doktora (węg. doktori képzés) lub doktora sztuki.
Uczelnie oferują też ścieżkę zintegrowaną (tzw. one-tier) – 5- lub 6-letnie studia prowadzące do zdobycia dyplomu magistra w takich dziedzinach, jak medycyna, stomatologia, farmacja, weterynaria, architektura, prawo i niektórych dziedzinach artystycznych. Dodatkowe informacje na stronie.
Rekrutacja - wymagania i formalności
Tryb rekrutacji i dokumenty. Warunkiem ubiegania się o miejsce na studiach I stopnia jest zdana matura (węg. érettségi vizsga, Érettségi bizonyítvány). Formularze aplikacyjne składać można zarówno bezpośrednio na uczelniach, jak i poprzez stronę www.felvi.hu (opcja pojawi się po zarejestrowaniu w serwisie). Na niej znajdziesz również szczegółowe informacje nt. systemu oceniania kandydatów. Kolejność przyjmowania studentów zależy od liczby zdobytych przez nich punktów. Szczegółowe zasady wyliczania znajdują się na stronie www.felvi.hu.
Terminy. Na kierunki z wykładowym węgierskim dokumenty przyjmowane są zwykle dwa razy w roku: do 15 lutego (na semestr jesienny) i 15 listopada (na semestr wiosenny). Terminy przyjmowania wniosków od chętnych na studia z obcym językiem wykładowym różnią się w zależności od uczelni – większość zamyka procedurę 30 czerwca.
Egzaminy. Egzaminy wstępne są popularną praktyką, szczególnie na studiach magisterskich. Przyszłych studentów sprawdza się z języka angielskiego oraz przedmiotów powiązanych z wybranym kierunkiem studiów.
Znajomość języka, certyfikaty
Lista kierunków z wykładowym angielskim lub niemieckim powiększa się z roku na rok. Jeśli zdecydujesz się na jeden z tych kierunków, będziesz musiał przedstawić stosowny certyfikat lub podejść do egzaminu. W przypadku jęz. angielskiego najpowszechniej honorowane są świadectwa IELTS i TOEFL lub inne międzynarodowe certyfikaty na poziomie B2 – na przykład na Uniwersytecie Corvinus w Budapeszcie odpowiednio z wynikami 5.5 (IELTS) i 66 punktów (TOEFL). Tutaj znajdziesz listę placówek oferujących naukę węgierskiego.
Pozwolenie na pobyt
Jeśli planujesz pobyt na Węgrzech dłuższy niż 90 dni, musisz uzyskać pozwolenie na pobyt (residence permit). Będziesz do tego potrzebował dokument poświadczający przyjęcie na studia (letter of acceptance), dowód opłacenia czesnego (jeśli obowiązuje), potwierdzenie miejsca pobytu (umowę wynajmu lub zaświadczenie z akademika) oraz posiadania wystarczających środków na utrzymanie (np. wyciąg z konta). Konieczne będzie również przedłożenie dowodu ubezpieczenia zdrowotnego (EKUZ). Wydanie takiego dokumentu to koszt 1000 HUF (ok. 13 zł). Dodatkowe informacje znaleźć można na stronie węgierskiego biura ds. imigracji i narodowości.
Koszty studiów i zakwaterowania
Czesne. Większość studentów – ok. 65 proc. – nie płaci za naukę, bo finansuje ją państwo (to tzw. state-funded places). Bezpłatne studia są nagrodą za dobre wyniki w nauce, z dofinansowania mogą też skorzystać osoby niepełnosprawne lub z mniejszymi szansami. Reszta, która miała mniej szczęścia przy rekrutacji lub przekroczyła wyznaczony okres trwania studiów, musi płacić. Według raportu Eurydice, stawki wynoszą: od 648 do 13514 euro rocznie (średnio 1689 euro) na studiach I stopnia oraz od 1267 do 8165 euro (średnio 1689 euro) na studiach II stopnia.
Utrzymanie i zakwaterowanie. By spokojnie przeżyć w Budapeszcie będziesz potrzebować ok. 120 tys. forintów miesięcznie (ok. 1500 zł), w mniejszych miejscowościach poradzisz sobie już z 1000 zł. Kwota ta pozwoli ci pokryć wydatki związane z zakwaterowaniem, wyżywieniem czy transportem. Na stronie Study in Hungary znajdziesz kalkulator cen, który pozwoli ci oszacować wysokość wydatków. Generalnie poziom cen na Węgrzech nie różni się od polskiego: za wynajęcie pokoju w Budapeszcie zapłacisz 50-60 tys. forintów, bilet miesięczny to ok. 3,5 tys. forintów, bochenek chleba – 220 forintów, butelkę piwa – 250 forintów, a bilet do kina 1600 forintów. Zakwaterowanie najlepiej poszukać w akademikach, ale liczba miejsc w nich jest ograniczona. Jeśli zdecydujesz się szukać stancji, koniecznie poproś o pomoc miejscowych studentów – dogadywanie się z właścicielami mieszkań po angielsku często kończy się nieprzyjemnymi nieporozumieniami. W wynajęciu lokalu pomagają również organizacje studenckie i same uczelnie.
Życie studenckie
Jeśli opanujesz szok wywołany kontaktem z językiem węgierskim – niepodobnym do żadnego innego – odkryjesz, że nasi bratankowie to przyjazny i gościnny naród, darzący Polaków sporym sentymentem.
Stypendia
Na pomoc finansową (grants) mogą liczyć wyłącznie studenci studiów stacjonarnych, których naukę finansuje państwo. Wsparcie wypłacane jest przez 10 miesięcy w roku, a jego wysokość zależy od sytuacji rodzinnej studenta – wynosi od 11 do 3358 euro (przeciętnie 676 euro). Osoby niepełnosprawne mogą również ubiegać się o zasiłki Bursa Hungarica, wynoszące w przeliczeniu ok. 280 zł.
Studenci na Węgrzech otrzymują również stypendia naukowe – przeciętnie ok. 591 euro rocznie. Wsparcie to może otrzymać maksymalnie połowa węgierskich studentów. Znacznie trudniej jest uzyskać prestiżowe Stypendia Narodowego Szkolnictwa Wyższego. Wsparcie wynoszące ok. 4400 zł uzyskuje tylko ok. 0,8 proc. słuchaczy miejscowych uczelni. Polacy mogą powalczyć także o stypendia Funduszu Wyszehradzkiego na studia magisterskie i post-magisterskie. Za granicą można spędzić maksymalnie 4 semestry, ze wsparciem 2500 euro na semestr.
Studenci mogą też skorzystać z dwóch rodzajów kredytów studenckich. W ramach pierwszego z systemów można pożyczyć do 4500 zł na semestr. Drugi rodzaj to wsparcie wyłącznie na pokrycie czesnego. Szczegółowe informacje o warunkach i oprocentowaniu w publikacji Eurydice.
Praca dla studenta
By pracować na Węgrzech nie potrzebujesz zezwolenia – raczej znajomości języka i sporego szczęścia. Na szczęście po kryzysie gospodarczym nie ma tu już śladu – w maju 2023 r. stopa bezrobocia wynosiła na Węgrzech zaledwie 3,9 proc. (dane Eurostatu) i należała do jednej z najniższych w Unii Europejskiej. Przeciętne wynagrodzenie brutto wynosiło w 2023 r. ok. 1266 euro miesięcznie, a płaca minimalna 596 euro. Ofert pracy dla studentów najlepiej szukać w internecie oraz w biurach karier węgierskich uczelni.
Data utworzenia: